092: Waarom je sneller ziek wordt in de winter
24 November 2019 Door Wendy Kers
Je moeder belt je al snotterend op, je partner ligt al de hele week met koorts in bed, je kinderen verbruiken een tissuedoos per dag en ook jij begint lichtjes te hoesten...
Net zoals de herfst vat heeft op ons lichaam, laat ook de winter haar sporen na.
We kleden ons in warme winterjassen, snakken naar comfortfood en snotteren en hoesten erop los.
Want of je nu al dan niet je dagelijkse portie vitamines binnenkrijgt, verkouden is iedereen wel eens.
Maar hoe komt dit eigenlijk? Wat kunnen we hieraan doen? En waarom begint dit snotterfestijn altijd in het najaar?
Lees snel verder! Zo voel jij je de komende maanden niet alleen Mooi Zeker Jezelf, maar verbruik je misschien ook wat minder zakdoeken dan gewoonlijk.
In de ban van de griep
De wekker rinkelt en het is tijd om op te staan. Helaas is dat het laatste wat je momenteel wilt doen.
Alles doet pijn, met name je keel en ledematen, en je snottert en hoest dat het een lieve lust is.
Wil je het ene moment de ramen openzetten om je gloeiend hoofd wat af te koelen, lopen er enkele seconden later koude rillingen over je lichaam.
Zo kun je toch niet gaan werken...
Je kruipt terug in bed en belt je baas. Volgens haar ben je niet de eerste die zich vandaag ziek meldt (en waarschijnlijk zul je ook niet de laatste zijn).
Hallo griepepidemie!
Hoe raak je ziek?
Ziek word je door een virus op te lopen van iemand die al griep heeft of verkouden is.
Zodra de virusdeeltjes van de besmette persoon bij jou aanbelanden, nestelen ze zich in je slijmvliezen en dringen ze je keel en longen binnen.
Daar begint het virus zich te vermeerderen en veroorzaakt het vervolgens een ontsteking.
Dit is het moment waarop je immuunsysteem in werking treed en je witte bloedcellen aan het werk gezet worden. Je lichaam wil je namelijk koste wat het kost beschermen.
De witte soldaatjes schieten meteen in actie en maken allerlei antistoffen aan die de indringer (het virus) proberen te bestrijden.
Dit gevecht kan twee tot zeven dagen duren (en in de tussentijd snotter jij de ene na de andere zakdoek vol).
Leuk weetje! Een verkoudheid voel je meestal pas twee tot drie dagen nadat het
virus is binnengedrongen.
Dit komt doordat de meeste symptomen niet worden veroorzaakt door het virus zelf, maar door je lichaam dat het virus probeert de nek om te draaien. Ironie alom.
Zo is een lichte koorts een natuurlijk afweermiddel om het virus te remmen en is een lopende neus niets meer dan het lichaam dat meer snot aanmaakt om de bacteriën naar buiten te werken.
Ook hoesten en niezen hebben hetzelfde doel.
Misschien weet je al dat gehoest en gesnotter nu wat meer te appreciëren?
Hoe verspreidt een griep- of verkoudheidsvirus zich?
Uitademen, hoesten, niezen of praten. Wie ziek is kan heel wat fout doen. Want bij elke actie worden vochtdruppels, met daarin het virus, in de lucht verspreid.
Adem jij deze besmette druppels in? Dan word jij hoogstwaarschijnlijk de volgende patiënt.
Oké, de oplossing is dus simpel: je adem inhouden en met niemand praten!
Maar daar blijft het niet bij. Griep- en verkoudheidsvirussen worden ook overgedragen via de handen of voorwerpen.
Een snotteraar die zijn neus aanraakt en jou vervolgens een hand geeft, is een goed voorbeeld. Maar het kan ook minder opvallend.
Hoest een zieke “keurig” met zijn hand voor zijn mond? Dan kan elk voorwerp dat hij of zij vervolgens aanraakt de besmetting doorgeven.
Deurknoppen, toetsenborden en kranen. Niets is nog veilig.
Waarom zijn we vatbaarder tijdens de wintermaanden?
De griep houdt van maanden met een ‘r’. Zo beginnen griepgolven meestal in oktober, razen ze uit in april en ligt de hoogste piek tussen december en februari.
Dit is echter enkel bij ons zo. Tegen de tijd dat het aantal griepgevallen in Nederland daalt, worden ze in Australië en Nieuw-Zeeland bijvoorbeeld juist ziek. Want daar begint de winter net.
De vraag is dus: waarom slaat de griep altijd tijdens dezelfde periode toe?
Griep is in the air
Vraag je mensen wat hun favoriete seizoen is, zegt negen op de tien waarschijnlijk de zomer of de lente.
Niet zo bij bacteriën en virussen! Zij houden net van de koude herfst- en wintermaanden.
Niet alleen vanwege de temperatuur, maar ook vanwege de luchtvochtigheid. Beide zijn tijdens deze periodes ideaal voor hen.
Hoe komt dit?
Wanneer je ziek bent, ga je hoesten en niezen. Zo komen er telkens nieuwe virusdeeltjes in de lucht.
Tijdens het najaar hebben we vaak te kampen met koude temperaturen en droge lucht (en bijgevolg ook een droge winterhuid).
Hoe droger de lucht, hoe meer vocht er verdampt en hoe lichter de deeltjes worden.
Deze lichte deeltjes verplaatsen zich veel verder door de lucht en besmetten dus meer mensen.
Ook vermenigvuldigen de ziekmakende mormeltjes zich veel sneller bij lage temperaturen.
Kortom: je wordt niet verkouden van de kou, maar je wordt wel sneller verkouden wanneer het koud is.
Verder moet je lichaam bij kou harder werken om warm te blijven en zorgt afkoeling ervoor dat je slijmvliezen slechter worden doorbloed.
En door het tekort aan zonlicht ontvang je ook nog eens minder vitamine D.
Optimaal is je weerstand tijdens de winter dus zeker niet. Bovendien zitten mensen tijdens de winter ook nog eens veel dichter op elkaar in slecht geventileerde ruimtes.
Treinen, bussen, scholen en kinderdagverblijven zijn allemaal perfecte broedplaatsen. Iedereen hoest en niest er lustig op los, maar vanwege de frisse temperaturen blijven de ramen en deuren potdicht.
Geef toe, waarschijnlijk heb je zelf ook wel al eens geïrriteerd geroepen: “Doe dat raam dicht! Ik heb het koud!”.
Hoe kun je jezelf en anderen beschermen?
Tenzij je in staat bent ieder persoonlijk contact te mijden is het voorkomen van een verkoudheid zo goed als onmogelijk.
Is een wekenlange quarantaine geen optie voor jou? Pas dan de volgende tips toe!
Zo word je snel weer beter
Eenmaal je het virus te pakken hebt, zit er niets anders op dan uit te zieken.
Een kop thee en een bord warme soep kunnen de keelpijn verzachten, maar wie ziek is moet vooral antistoffen en afweercellen aanmaken en dat gaat het beste als je rust.
Sporten doe je nu beter niet, want dat belast je lichaam en kan het herstel vertragen. Doe het dus rustig aan, neem een warme douche, drink voldoende water en eet gezond!
Zo maak je je sinussen vrij, help je je lichaam een handje bij het afvoeren van overtollig slijm en krijgt je immuunsysteem de nodige bouwstoffen.
Wil je je Mooi Zeker Jezelf voelen? Investeer dan in je gezondheid! Een gezond lichaam is namelijk even belangrijk als een gezonde geest.
Zo, nu weet je in ieder geval waar die verstopte neus vandaan komt en wat je eraan kunt doen. Hoe bereid jij je voor op de alom bekende griepepidemie? Of heb je slimme tips om de klachten wat minder erg te laten lijken? Laat het ons weten in de comments!
